Goede voorbeelden uit de praktijk van wonen en zorg
Een goed voorbeeld doet volgen. Er zijn een aantal organisaties die inspiratieboekjes hebben gemaakt. Alzheimer Nederland gaat zelf een aantal bezoekjes plannen bij woningen die voldoen aan de voorwaarden zoals staat beschreven in de Wijzer “wonen met dementie”. Belangrijk is dat wij pleiten voor een woonvorm (geen verpleeghuis), waar mensen tijdig heen kunnen verhuizen en waar vrijheid en veiligheid voorop staan. Deze voorbeelden zijn nog schaars, maar samen werken we toe naar meer passende woonvormen voor mensen met dementie. Heb je een goed voorbeeld bij jou in de buurt dat écht anders is dan het verpleeghuis? Stuur een mailtje naar belangenbehartiging@alzheimer-nederland.nl. Dan voegen wij het toe aan deze pagina.
Friese Vlaak in Volendam
Zelfstandig wonen ook als de zorgvraag groter wordt. Een plek waar mensen wíllen wonen en de garantie hebben dat ze daar kunnen blijven, ook als de zorgvraag toeneemt of verandert. Het is voor de nieuwe generatie ouderen. Een thuis voor mensen met en zonder zorgvraag. Ook is er een wijkontmoetingsruimte. Samenwerking tussen gemeente, woningbouwcorporaties en zorgcirkel was goed bij de ontwikkeling. Gemeente heeft een huurverplichting op zich genomen van een grotere ontmoetingsruimte voor sociale horeca en gezamenlijke activiteiten. Sociaal ondernemer is gecontracteerd voor deze invulling.
Meer informatie op: www.friesevlaak.nl
Het Polderwiel in Dordrecht
Het Polderwiel is een wooncomplex waar vitale ouderen én ouderen met dementie lang zelfstandig kunnen wonen. Ook echtparen waarvan één van de partners dementie heeft, kunnen hier met extra zorg samen blijven. Het Polderwiel organiseert de verhuur en de thuiszorg. Ze weten wat er nodig is omdat ze de bewoners kennen. Er is ook veel aandacht voor de mantelzorger en het netwerk van de bewoner. Om de zorg op maat te kunnen leveren, is een concept bedacht waarin het Volledig Pakket Thuis (VPT) wordt ingezet. Dat biedt meer mogelijkheden dan de reguliere thuiszorg. Polderwiel heeft 72 twee- of driekamerappartementen en 20 koopappartementen. Er woont een mix van ouderen. Een aantal krijgt zorg vanuit het VPT, maar er zijn ook ouderen die alleen thuiszorg krijgen of helemaal geen zorg nodig hebben. Dat draagt bij aan de leefbaarheid in het complex.
Zonnetij in Aarle Rixtel
Wij bezochten het wooncomplex in onze zoektocht naar mooie woonvormen tussen thuis en het verpleeghuis in. Het Zonnetij was een wooncomplex waar ook mensen intramuraal woonden, maar bestaat nu uit 98 appartementen waar mensen zelfstandig kunnen wonen, samen of alleen, met of zonder zorgvraag. Ook voor mensen met langdurige zorg. Het team dat zorg verleent, zit niet in het gebouw, maar woont in het dorp. Daarnaast zijn er 30 vrijwilligers uit de buurt actief. Zij zorgen voor een kopje koffie, organiseren activiteiten of doen een spelletje. Dat is een win-winsituatie, want het geeft de vrijwilligers ook een fijne dag.
Het succes van Zonnetij is de buurtkamer. Deze is er niet alleen voor de bewoners van Zonnetij, maar ook voor andere buurtbewoners. Om te buurten, bewegen, samen te koken of iets anders gezelligs te doen. Het is het sociale hart van het verenigingsleven.
Wij vroegen bewoner Huub (87 jaar) hoe het bevalt: "Het is hier fijn wonen hoor! Mijn schoonzoon woont in de buurt. Dat is wel heel fijn, hij komt geregeld langs. Ik ga graag naar beneden om te sjoelen en maak een praatje. Ik ben voor alles te porren eigenlijk en dat gebeurt hier wel. Laatst ben ik zelfs naar mijn oude voetbalclub gegaan. Ik heb daar jaren de teams ingedeeld. Het was geweldig om daar weer te zijn! Ik ging met een vrijwilliger van Zonnetij, anders had ik er niet kunnen komen."
Liv inn in Hilversum
Liv inn is een plek waar je betekenisvol leeft. Een plek met de gemeenschappelijkheid van een studentenwoning, de bedrijvigheid van een klein dorp en de geborgenheid van een huis.
Een plek waar je eigenlijk tijd tekort komt, die families samenbrengt, met focus op wat je nog wél kan en waar elke vierkante meter wordt gebruikt om je kwaliteit van leven te verhogen.
Hof Klarenbeek in Middelburg
In Hof Klarenbeek kan je al wonen voordat je zorg nodig hebt. Als je toch zorg nodig hebt, kan het daardoor direct ingezet worden, zonder verhuizing. Ook bij gevorderde dementie. Dat maakt Hof Klarenbeek bijzonder.
De helft van de 56 appartementen zijn ingericht voor mensen die zorg nodig hebben. Zij kunnen gebruik maken van Volledig Pakket Thuis, een vorm van verpleeghuiszorg aan huis. Bij de overige appartementen is het mogelijk om gebruik te maken van thuiszorg. Er is altijd wat te doen in het ontmoetingscentrum: denk aan samen bewegen, zingen, handwerken of koffiedrinken. Bewoners uit de wijk doen ook mee aan de activiteiten.
Thuisplusflat in Rotterdam
Een Thuisplusflat is wonen met een plus. In de gemeenschappelijke ruimte van het complex worden uiteenlopende activiteiten georganiseerd. Deze activiteiten zijn gericht op ontmoeting en vitaliteit. In het complex wordt alle zorg geboden door één zorgorganisatie. Deze organisatie werkt met een vast en herkenbaar team. Het team kent daarom de bewoners goed en extra persoonlijke aandacht is mogelijk.
Het boekje Samen Oud van de vereniging van woningcorporaties Aedes
Ouderen van nu zijn actiever dan die van vroeger. Dat betekent ook dat zij andere woonwensen hebben. Tussen thuis en het verpleeghuis in zijn daarom meer alternatieve woonvormen nodig, ook van woningcorporaties. Aedes heeft ter inspiratie in de publicatie Samen Oud tien voorbeelden beschreven.
Naar het boekje
Actiz over nieuwe woonvormen voor ouderen
Nieuwe woonzorgvormen zijn hard nodig om ouderen in de toekomst goede zorg te blijven bieden. De groei van het aantal ouderen, de stijging van de vraag naar zorg en het tekort aan zorgmedewerkers vraagt om ingrijpende veranderingen in wonen en zorg voor ouderen. Uit onderzoek van TNO blijkt dat Nederland over twintig jaar 240.000 verpleeghuisplaatsen voor ouderen nodig heeft. Dat is een verdubbeling van het huidige aantal plaatsen. Het bouwen van extra verpleeghuizen is slechts een beperkt deel van de oplossing. We moeten vooral investeren in nieuwe woonvormen waar ouderen zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen. Dit gebeurt op dit moment nog veel te weinig. Toch zijn er ook goede initiatieven die inspireren! Het ActiZ magazine Bezichtiging van nieuwe woonzorgvormen laat zien dat zorgorganisaties hier volop op inzetten.
Monitor woonvormen voor ouderen
De Actielijn Wonen en Zorg en het Programma Langer Thuis zijn gericht op het vergroten (en het verbreden) van het aanbod aan geclusterde woon(zorg)vormen voor ouderen. Hoe groot het aanbod aan geclusterde woon(zorg)vormen voor ouderen momenteel is, is echter grotendeels onbekend. De ministeries van VWS en BZK willen dan ook graag inzicht in het aanbod van geclusterde woon(zorg)vormen voor ouderen en de ontwikkeling van dit aanbod.
Bekijk het overzicht van geclusterde woonvormen in Nederland in de monitor woonvormen voor ouderen.
Manifest ‘Waardig Ouder Worden 2.0
In het manifest is aandacht voor betaalbare woningen en het voorkomen van eenzaamheid bij ouderen, maar ook voor de waardering en ondersteuning van mantelzorgers en de dementievriendelijke samenleving.
Platform 31 over Langer thuis: werk in uitvoering
Steeds vaker wonen mensen met een beperking zelfstandig en vaak is meer ondersteuning nodig dan alleen een dak boven het hoofd. Om hier goed op in te spelen is gericht onderzoek nodig naar de woonzorgopgave in wijken en dorpen. Deze handreiking is een bundeling van goede voorbeelden van woonzorgonderzoek in gemeenten en de vertaling daarvan in werkafspraken met partners. Wat een goede aanpak is, verschilt van wijk tot wijk.
De WoonZorgwijzer
De WoonZorgwijzer is een instrument om de (lokale) beleidsvorming op het gebied van wonen, zorg en ondersteuning te faciliteren. Op een laag geografisch schaalniveau wordt inzichtelijk gemaakt waar mensen met een bepaalde aandoening wonen en welke beperkingen zij mogelijk ervaren. Het instrument heeft zijn meerwaarde inmiddels meer dan bewezen en sinds april 2019 is er een 2.0 versie beschikbaar.