Les 6: Het belang van licht

Na deze les:

weet ik waarom blootstelling aan daglicht belangrijk is voor iemand met dementie.
weet ik wat mantelzorgers thuis kunnen doen om hun naaste aan de juiste hoeveelheid licht bloot te stellen.
weet ik welke tips ik hierover kan meegeven aan mantelzorgers.

Lestijd

5 minuten

Les

6 van 7

Voldoende daglicht heeft een positief effect op de gezondheid

Maar ook op het dag- en nachtritme en eventuele somberheid of depressie. Dat geldt uiteraard ook voor iemand met dementie. Alle vormen van dementie tasten vroeg of laat de hersencellen aan die de ‘biologische klok’ aansturen. Hierdoor kan iemand met dementie onrustig slapen en ’s nachts actief worden terwijl ze overdag passief en slaperig is. Slaapmiddelen zijn alleen geschikt als laatste redmiddel: ze kan er extra verward van raken.

In deze video (kijkduur 2:41 minuut) vertelt Ruud Dirkse over de invloed van licht op iemand met dementie

Wat doet licht?

Licht is geen geneesmiddel. Het herstelt de biologische klok niet, maar kan deze wel ondersteunen. Daarnaast is daglicht onmisbaar voor een goede gezondheid en heeft het een positieve invloed op de alertheid en concentratie.

Lichtsterkte wordt uitgedrukt in de eenheid lux. Voor een goed besef van dag en nacht moet je overdag blootgesteld worden aan zo’n 10.000 lux. Om daar een beeld bij te krijgen: een zonnige dag is goed voor 100.000 lux, een bewolkte dag geeft in de buitenlucht nog altijd 10.000 lux. Een uurtje per dag naar buiten is vaak al voldoende.

Voor mantelzorgers is het heel zwaar als hun naaste ’s nachts onrustig is en gaat rondscharrelen of zelfs de deur uit wil. Mantelzorgers krijgen zo te weinig slaap en kunnen de zorg op den duur niet meer volhouden. Het is vaak een reden om hun naaste op te laten nemen in een woonvoorziening.

Wat kan een mantelzorger doen?

Met voldoende en soms extra licht kan de mantelzorger zijn naaste helpen om de dag als dag te ervaren. Gedempt licht in de avond helpt haar beseffen dat de dag voorbij is en het tijd is om te gaan slapen. Uit onderzoek is gebleken dat langdurige lichttherapie bij alzheimer depressieve klachten vermindert en de slaap verbetert. Het is alleen geen wondermiddel: de verbeteringen zijn bescheiden, geleidelijk zichtbaar en treden niet bij iedereen op.

Je kunt de volgende tips meegeven om het bioritme van iemand met dementie te ondersteunen:

Zet haar stoel bij het raam

Kijk in huis waar het meeste daglicht binnenkomt en maak daar een fijne plek om te zitten.

Koop een daglichtlamp

Afhankelijk van de sterkte van de lamp, kun je deze een halfuur tot twee uur per dag gebruiken. Let er daarbij op dat er naast de daglichtlamp voldoende licht in de ruimte is zodat het contrast met de omgeving niet te groot is.

Schilder de muren

Donkere kleuren absorberen licht. Donkere woningen worden lichter door muren en plafonds wit te houden en lichte kleuren te gebruiken voor meubels en vloeren.

Zorg voor gelijkmatig lamplicht

Door lampenkappen te gebruiken waarbij het felle licht naar boven schijnt in plaats van naar beneden, zorgt de weerkaatsing tegen plafond en muren voor een mooie verspreiding van het licht.

Voorkom te veel van het goede

Verblindend zonlicht is onprettig. Dunne vitrage kan het felle licht filteren zonder dat het aan kracht verliest.

Gebruik een dimmer

Met een dimmer kun je zorgen voor licht dat past bij het tijdstip van de dag.